De warmtepomp verandert het vakmanschap van installateurs

Nederland moet in 2050 volledig energieneutraal zijn, dus draait de overheid langzaam de gaskraan dicht. De cv-ketel maakt plaats voor een duurzaam warmtepompsysteem. Wat betekent de opmars van de warmtepomp voor de technische installatiebranche? Aan het woord is Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel.

Sinds Doekle Terpstra vorig jaar is gevraagd als voorzitter van Techniek Nederland is hij ervan overtuigd dat de installatiebranche een leidende rol speelt in maatschappelijke vraagstukken. “Nederland staat voor een enorme uitdaging: de klimaatverandering. Het nieuwe kabinet zet in op een verduurzaming van de energievoorziening in de gebouwde omgeving. Geen aardgas meer in huizen en gebouwen, maar warmtepompen. Het streven: per jaar 50.000 gasloze nieuwe woningen en 30.000 tot 50.000 bestaande woningen loskoppelen van het gasnet. Vanaf 2010 zijn er al 320.000 warmtepompen geplaatst in woningen en utiliteitsgebouwen. Dat biedt enorme kansen voor de technische installatiebranche. Wij kunnen het verschil maken in de energietransitie: niet alleen in de gebouwde omgeving, maar ook in de zorg, infrastructuur en industrie. Er is werk aan de winkel voor installateurs.”

Installateur wordt energieregisseur

Met de opmars van de warmtepomp verandert het vak van installateur. “De tijd van onderaanneming is voorbij", stelt Terpstra. “In een bouwproces zetten wij als gelijkwaardige partner al vanaf de ontwerpfase onze expertise in. De installateur wordt energieregisseur.” Natuurlijk duurt het even voordat een dergelijke verandering soepel is doorgevoerd. Dat ondervond Terpstra ook bij de vernieuwbouwing van zijn eigen huis: “Geen van de partijen in het proces - architect, aannemer en installateur - nam de regie voor de hele uitvoering. Dat kan beter. Energie besparen moet leuk en eenvoudig zijn; voor bedrijven én consumenten.”

Nieuwe eisen aan installateursvak

Ook de technische inhoud van het installateursvak verandert. “Toepassing van warmtepompen vraagt om specifieke kennis,” legt Terpstra uit. “De hoogwaardige techniek stelt nieuwe eisen aan ontwerpers en monteurs. Er is alleen al een verschil tussen een grondgebonden warmtepomp voor de nieuwbouw en de hybride variant voor de bestaande bouw, die werkt in combinatie met een cv-ketel.” Vanwege de nieuwe eisen verandert het opleidingslandschap. “Er komen bijscholingscursussen voor installatietechnici. Ook is het zinvol om al vroeg te investeren in goede monteurs, al in het vmbo. De branche groeit explosief. Het is alle hens aan dek om voldoende vakbekwaam personeel te vinden en te scholen.”

Installatiebranche fit for the future

Terpstra is razend enthousiast door alle veranderingen in de installatie-branche. “De sector heeft een grote innovatiekracht en bij elk nieuw project word ik getroffen door de gedrevenheid en creativiteit van mensen. Kijk maar eens op www.detechniekachter-nederland.nl. Maar er is ook nog veel onbekend over de technologie en mogelijkheden van de warmtepomp. Daar ligt een belangrijke taak voor Techniek Nederland: onnodige koudwater-vrees wegnemen en de installatiebranche fit for the future maken!”