Nieuwe Verordening F-Gassen: Wat je moet weten
De Europese Unie heeft de F-gassenverordening aangescherpt om de uitstoot van gefluoreerde broeikasgassen verder te verminderen en de overgang naar milieuvriendelijkere koudemiddelen te versnellen. De nieuwe verordening bevat diverse veranderingen die ook impact hebben op jouw kennis en certificering. Wij vertellen je graag wat er allemaal gaat veranderen zodat jij straks kunt blijven werken met diverse koudemiddelen. Bekijk ook de keuzehulp F-gassen/Brandbare koudemiddelen
Vóór 1 september 2025
Per 1 september 2025 gaat de nieuwe persoonscertificering in voor F-gassen. Dit heeft als gevolg dat je vanaf 1 september 2025 een aanvulling op het gebied van F-gassen moet hebben om met koolwaterstoffen te mogen werken. Doe je dit niet vóór 12 maart 2029, dan mag je niet meer werken met F-gassen of koolwaterstoffen totdat je je A1 of A2 certificaat hebt behaald.
Let op: wil je de komende tijd alleen met F-gassen blijven werken en ben je al in het bezit van een F-gassen 1 of F-gassen 2 certificaat? Dan hoef je geen aanvullende cursus te doen. Je kunt dan tot 12 maart 2029 aan F-gassen installaties blijven werken.
Van 1 september 2025 t/m 12 maart 2029
Heb je voor 1 september 2025 wel een F-gassen 1 of F-gassen 2 certificaat behaald, maar geen B1 of B3 certificaat behaald en is het nog geen 12 maart 2029? Dan kun je afhankelijk van je opleiding vrijstelling krijgen voor bepaalde modules binnen de A1 of A2 certificaten. Vanaf 2027 worden de certificaten omgezet volgens een nog onbekend proces.
Na 12 maart 2029
Alle eerder behaalde certificaten op het gebied van F-gassen en natuurlijke koudemiddelen komen te vervallen. Je valt in het nieuwe systeem en bent verplicht om een A1 of A2 certificaat te hebben/behalen om met F-gassen of koolwaterstoffen te blijven werken. Er zijn geen vrijstellingen meer mogelijk. Het is verplicht om iedere zeven jaar een hercertificering te doen.
Meer informatie vind je in onze keuzehulp of bekijk hieronder het webinar "Impact van de F-gassenverordening" van 25 maart 2025.
Keuzehulp F-gassen/Brandbare koudemiddelen
Bekijk de keuzehulp en kom erachter wat de impact van de nieuwe verordening F-gassen betekent voor jou.
Bekijk de keuzehulp
Bel mij
Heb je een vraag over een cursus of een vak- of schakelopleiding? Ik help je graag! Bel of e-mail mij voor een persoonlijk studieadvies.
Valentin Jarrin Pazmino
Ontdek ons aanbod
Veelgestelde vragen
Werken aan monoblocks is zowel in de huidige situatie als na 1 september mogelijk zonder in bezit te zijn van een F-gassen, B1/B3 of A1/A2 certificaat. Als je echter werkzaamheden gaat verrichten aan het koelcircuit is een certificaat wel verplicht.
Zeker! F-gassen examens bestaan niet meer na 1 september 2025. Daarna is het alleen nog het volledige A1 of A2 examen. Zijn er dus mensen in uw organisatie die alleen aan F-gassen gaan werken en hiermee vooruit kunnen tot 12 maart 2029, dan is het raadzaam om ze het examen te laten doen voor 1 september 2025.
Niets. Met F-gassen 1 mag je nog steeds werken aan alle systemen met F-gassen. Als je daarnaast B3 haalt mag je werken aan systemen tot 988 gram R290. Het zijn verschillende koelmiddelen en dus verschillende systemen.
Haal jij, naast jouw F-gassen categorie 1 ook al jouw B1-certificaat voor september 2025? Dan hoef jij vanaf 2029 alleen een theorie-examen te doen om een A1-certificaat te krijgen!
Sommige synthetische koudemiddelen, zoals bepaalde HFO's, kunnen PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) bevatten. PFAS zijn chemische stoffen die resistent zijn tegen afbraak en mogelijk schadelijk zijn voor het milieu en de gezondheid. Er is in Europa discussie gaande of we deze stoffen gaan verbieden. Het gebruik ervan is dus af te raden.
Brandbare koudemiddelen zijn koudemiddelen die ontvlambaar zijn, zoals propaan (R290) en isobutaan (R600a). Ze worden steeds vaker gebruikt vanwege hun lage GWP.
R410A wordt geleidelijk uitgefaseerd vanwege zijn hoge aardopwarmingsvermogen (GWP). De exacte uitfaseringstermijnen is afhankelijk van het type apparaat of installatie en de bijbehorende werkzaamheden maar de nieuwe EU-regelgeving stimuleert de overgang naar koudemiddelen met een lager GWP.
Er zijn verschillende soorten koudemiddelen, waaronder synthetische koudemiddelen (zoals CFK's, HFK's en HFO's) en natuurlijke koudemiddelen (zoals koolstofdioxide, ammoniak en koolwaterstoffen)
Het certificaat koolwaterstoffen is een aanvullende certificering op je FG-1 of FG-2 als je wilt werken met brandbare koudemiddelen zoals propaan (R290). Het toont aan dat de houder de nodige kennis en vaardigheden heeft om veilig met deze groep koudemiddelen te werken.
Ja, koudemiddel R32 kan in sommige situaties worden vervangen door propaan (R290), maar dit vereist extra veiligheidsmaatregelen vanwege de brandbaarheid van propaan. Overleg altijd met de leverancier welke mogelijkheden er zijn om te retrofitten.
Nee, CO2 (koolstofdioxide) is geen F-gas. Het is een natuurlijk koudemiddel en heeft een GWP van 1. Wel valt het werken met dit koudemiddel onder de F-gassenverordening en heb je een persoonscertificaat nodig (B).
Een mogelijke vervanger voor R32 in warmtepompen is R290 (propaan), dat een lager GWP heeft en milieuvriendelijker is. Bij industriële toepassingen wordt ook R744 (CO2) toegepast als koudemiddel).
Werk je als monteur aan de gashoudende delen van warmtepompen, dan moet je in het bezit zijn van minimaal een persoonscertificaat F-gassen categorie 2. Dit certificaat is verplicht als je de volgende handelingen wilt verricht aan warmtepompen:
- In bedrijf stellen van een complete warmtepompinstallatie
- Reparatiewerkzaamheden aan de gashoudende onderdelen
Je moet je F-gassen 2 certificaat voor 25 september 2025 behaald hebben. Vanaf dan kun je geen F-gassen 2 certificaat meer behalen.
Wel kan je aan de slag met de cursus F-gassen certificaat A2. Haal je uiteindelijk het F-gassen certificaat A2 dan mag je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen tot 3 kg split of tot 6 kg hermetisch gesloten
Je moet je F-gassen 1 certificaat voor 25 september 2025 behaald hebben. Vanaf dan kun je geen F-gassen 1 certificaat meer behalen.
Wel kan je aan de slag met de cursus F-gassen certificaat A1. Haal je uiteindelijk het F-gassen certificaat A1 dan mag je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen.
Je moet je Veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen B1 voor 25 september 2025 behaald hebben. Vanaf dan kun je geen Veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen B1 meer behalen.
Wel kan je aan de slag met de cursus F-gassen certificaat A1. Haal je uiteindelijk het F-gassen certificaat A1 dan mag je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen.
Je moet je Veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen B3 voor 25 september 2025 behaald hebben. Vanaf dan kun je geen Veiligheidscertificaat brandbare koudemiddelen B3 meer behalen.
Wel kan je aan de slag met de cursus F-gassen certificaat A2. Haal je uiteindelijk het F-gassen certificaat A2 dan mag je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen tot 3 kg split of tot 6 kg hermetisch gesloten.
Veel voorkomende koolwaterstoffen die aanbod komen zijn:
- R290 (propaan)
- R600 (isobutaan, methylpropaan)
- R600a (n-isobutaan)
- R1270 Propeen
- R443A Popaene (proyleen en propaan)
Maar het kunnen bijvoorbeeld ook methaan en andere verbindingen zijn met zuivere koolstof (C) en met waterstof (H) zijn.
Veel voorkomende koolwaterstoffen die aanbod komen zijn:
- R290 (propaan)
- R600 (isobutaan, methylpropaan)
- R600a (n-isobutaan)
- R1270 Propeen
- R443A Popaene (proyleen en propaan)
Maar het kunnen bijvoorbeeld ook methaan en andere verbindingen zijn met zuivere koolstof (C) en met waterstof (H) zijn.
Brede bevoegdheden: Je mag vanaf het behalen 7 jaar werken aan alle koelinstallaties die werken op F-gassen en koolwaterstoffen tot 3 kg split of tot 6 kg hermetisch gesloten.
Toekomstbestendig: Vanaf 2029 zijn deze certificaten verplicht om met F-gassen en koolwaterstoffen te werken
Brede bevoegdheden: Je mag vanaf het behalen 7 jaar werken aan alle koelinstallaties die werken op F-gassen en koolwaterstoffen ongeacht inhoud.
Toekomstbestendig: Vanaf 2029 zijn deze certificaten verplicht om met F-gassen en koolwaterstoffen te werken
Om als monteur de installatie te kunnen en mogen legen, vullen en vacumeren etc., heb je kennis van koeltechniek nodig. Denk aan de koelkringloop en het Mollier Diagram.
Werk je met industriële koelingen dan leer je dat in de cursus Koeltechniek. Wanneer je met klimaatsystemen werkt, zoals airco’s, dan wordt dit tijdens de cursus Airco- en VRF-installaties behandeld. Met die kennis ga je in de cursus F-gassen categorie 1 de vaardigheden oefenen, zoals hardsolderen en diverse handelingen.
Slaag je voor het examen, dan behaal je het STEK-diploma. Ik kan je ook aanraden om even de online 10-vragen test F-gassen te doen. Dit geeft je een indicatie of je voldoende voorkennis hebt om succesvol deel te nemen aan de cursus.
F-gassen categorie 2 kun je nog tot 25 september 2025 behalen. Met alleen een F-gassen categorie 2 certificaat mag je alleen met F-gassen werken.
Wil je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen en heb je al een F-gassen categorie 2 certificaat? Haal dan nog voor 25 september 2025 ook je B3 certificaat. Dan mag ook jij met brandbare koudemiddelen tot 3 kg split of tot 6 kg hermetisch gesloten aan de slag.
Heb je nog helemaal geen certificaat? Schrijf je dan in voor F-gassen certificaat A2. Als je het certificaat hebt behaald mag je zowel met F-gassen als met brandbare koudemiddelen aan de slag.
F-gassen categorie 1 kun je nog tot 25 september 2025 behalen. Met alleen een F-gassen categorie 1 certificaat mag je alleen met F-gassen werken.
Wil je ook aan de slag met brandbare koudemiddelen en heb je al een F-gassen categorie 1 certificaat? Haal dan nog voor 25 september 2025 ook je B1 certificaat. Dan mag ook jij met brandbare koudemiddelen aan de slag.
Heb je nog helemaal geen certificaat? Schrijf je dan in voor F-gassen certificaat A1. Als je het certificaat hebt behaald mag je zowel met F-gassen als met brandbare koudemiddelen aan de slag.
Een B1 examen kost € 1.055 bij STEK. Het nieuwe A1 examen is nog niet bekend. De kosten hiervan worden ook later bekend. De verwachting is dat deze kosten minimaal gelijk zijn aan het huidige B1 examen.